W związku ze zmianą systemu naliczania opłaty za odbiór odpadów komunalnych w zabudowie wielorodzinnej prezentujemy odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania. Lista będzie na bieżąco uzupełniana.

Odpowiedzi na pytania mieszkańców skierowane do Urzędu Miejskiego przed spotkaniem roboczym z zarządem Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego w dn. 20 lipca 2020 roku:

Czy RIO zajmowała się już ostatnią wołomińską uchwałą o opłacie za wywóz śmieci?

Wołomińska uchwała XX-68/2020 w sprawie metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i ustalenia wysokości tej opłaty oraz zwolnienia z części opłaty w związku z kompostowaniem bioodpadów w przydomowym kompostowniku została pozytywnie zaopiniowana przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Warszawie.

Skoro system musi się bilansować to jak to zostało wyliczone, że bilansuje się zarówno przy stawce 11 zł za m3 wody, jak i 10 zł za m3 wody?
Zgodnie z art. 6k ust. 2 Rada gminy określając stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi bierze pod uwagę liczbę mieszkańców zamieszkujących daną gminę, ilość wytwarzanych na terenie gminy odpadów komunalnych, koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, przypadki, w których właściciele nieruchomości wytwarzają odpady nieregularnie, jak np. to, że na niektórych nieruchomościach odpady komunalne powstają sezonowo.

Ponieważ od 1 stycznia 2020 r. z systemu gminnego wyłączone zostały nieruchomości niezamieszkałe, ilości odpadów generowane przez mieszkańców zostały oszacowane na podstawie posiadanych danych za pierwszych 5 miesięcy roku.

Przy założeniu, że w gminie Wołomin wg. zameldowań mieszka 49 500 osób dla samobilansowania się systemu stawka powinna wynosić 11 zł /m3 zużytej wody.

Do kalkulacji przyjęto liczbę ludności wg. GUS na rok 2018 tj. 51 909. Dla tej liczby ludności system bilansuje się przy stawce 10 zł/m3 zużytej wody.

Podano informację, że po podwyżce ubyło prawie 4000 osób w deklaracjach śmieciowych. Ile z tych 4000 osób to przypadki nierzetelnego wypełnienia deklaracji a ile to stwierdzenie stanu faktycznego, czyli osoby, które płaciły dotąd stawki 7 zł za os. i następnie 13 zł za os. a np. w praktyce nie mieszkają już w Wołominie?
Nieszczelność dotycząca ilości osób nie jest bezpośrednio powiązana z podwyżką. Szacunki mówiące o 4000 osób, które unikają płacenia za odbiór odpadów wynika z różnic między ilością osób uwzględnionych w deklaracjach o wysokości opłaty za odbiór odpadów złożonych do Urzędu Miejskiego a liczbą osób zameldowanych. Gdyby wziąć pod uwagę dane z GUS dysproporcja byłaby jeszcze większa.

Czy Straż Miejska kontroluje samochody zatrzymujące się przy altanach śmietnikowych i wyrzucające worki do osiedlowych śmietników oraz sprawdza, czy są to osoby uprawnione do korzystania z nich? Jeśli tak, to ile takich kontroli przeprowadzono oraz co z nich wynikło?
Altany śmietnikowe znajdują się na terenie Spółdzielni, Straż Miejska nie jest uprawniona do pilnowania w trybie ciągłym altan należących do Spółdzielni. Podczas spotkania roboczego z Zarządem Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego, które odbyło się w dn. 20 lipca 2020 roku zasugerowano wynajęcie firmy ochroniarskiej.

Dlaczego za nieuczciwość pewnej grupy osób płacić mają jedynie mieszkańcy budownictwa wielorodzinnego? Jak wygląda kontrola prawidłowości złożonych deklaracji w budownictwie jednorodzinnym i jakie są metody sprawdzenia, czy deklaracja złożona np. na 4 osoby jest prawidłowa a nie powinno być w niej 5 albo 7 osób? Ile takich kontroli przeprowadzono i jakie są ich wyniki?

W przypadku zabudowy wielorodzinnej zbiorczą deklarację odnośnie wysokości opłaty za odbiór odpadów składa zarządca nieruchomości. Podaje on łączną ilość osób bez wskazania konkretnych lokali, co uniemożliwia przeprowadzenie kontroli. Deklarację w przypadku zabudowy jednorodzinnej składają bezpośrednio właściciele nieruchomości. Dzięki temu łatwiej jest zweryfikować dane z np. z Wydziału Obywatelskiego, bazy punktów adresowych czy skontrolować daną deklarację za pośrednictwem Straży Miejskiej lub wzywając danego mieszkańca do złożenia wyjaśnień osobiście w urzędzie.

Tylko w pierwszym półroczu 2020 roku do Wydziału Podatków i Opłat Lokalnych wpłynęło 930 korekt deklaracji oraz 190 deklaracji składanych po raz pierwszy (w związku ze zmianą właściciela, nieruchomości nowo zamieszkałe, ale również przypadki braku wcześniej złożonej deklaracji, mimo takiego obowiązku).

W tym czasie Straż Miejska wykonała 65 kontroli w zabudowie jednorodzinnej na zlecenie Urzędu Miejskiego w Wołominie. Byłoby ich więcej, ale w okresie obostrzeń związanych z COVID-19 zostały one czasowo wstrzymane. Kontrole wykazały zarówno zawyżanie, jak i zaniżanie osób przebywających w nieruchomościach.

Dlaczego Rada Miasta nie uwzględniła propozycji SBM rozliczania kosztu wywozu odpadów od zużycia zimnej wody i przyjęła sposób rozliczania od całości zużytej wody?

Zgodnie ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Art. 6j.) rozliczeniu podlega ilość zużytej wody z danej nieruchomości, nie jest więc możliwe rozliczenie na podstawie zużycia jedynie zimnej wody.

Co ma wspólnego zużycie wody z ilością produkowanych śmieci?
Zgodnie z art. 6j ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach wyliczenie wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami może być ustalane na podstawie:
• liczby mieszkańców zamieszkujących dane gospodarstwo domowe;
• ilości zużytej wody z danej nieruchomości;
• powierzchni lokalu mieszkalnego lub od gospodarstwa domowego.
Żadna z metod nie jest idealna. Metoda od powierzchni jest niesprawiedliwa (jedna osoba zamieszkująca duże mieszkanie zapłaci za śmieci tyle samo ile czteroosobowa rodzina). Metoda od liczby osób zamieszkujących dane gospodarstwo zależy od ludzkiej uczciwości (osoby wynajmujące mieszkania lub wielopokoleniowe rodziny nie zgłaszają rzeczywistej liczby mieszkańców – często w deklaracji śmieciowej zgłoszeni są tylko właściciele nieruchomości). Obecnie za metodę najbardziej oddającą liczbę osób zamieszkujących nieruchomość uważa się metodę od zużytej wody. Przyjmuje się, że im więcej osób zamieszkuje daną nieruchomość tym zużycie wody jest większe oraz produkuje się odpadów. Średnie zużycie wody w nieruchomości rzetelniej ukazuje liczbę osób zamieszkujących nieruchomość względem deklarowanej liczby osób przy metodzie naliczania opłaty od osoby.

Jak wyliczyć zużycie wody?
Zużycie wody będące podstawą ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi średnie miesięczne zużycie wody wykorzystanej na cele socjalnobytowe w danej nieruchomości za poprzedni rok kalendarzowy, ustalone w oparciu o wodomierz główny.

Skąd szacowane zużycie ? Przeciętna rodzina na pewno zużywa więcej wody.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody statystycznie zużywamy od 2,4 do 3,0 m3 wody na osobę na miesiąc. Zgodnie z informacjami z PWIK w Wołominie mieszańcy gminy zużywają średnio 2,85 m3/osobę. Dla osób, które złożyły prawidłową deklarację, uwzględniającą rzeczywistą liczbę mieszkańców nie będzie dużej zmiany w rachunkach. Zmiana będzie zależała od ilości zużytej wody i może okazać się korzystna dla osób, które zużywają mniej wody.

Może wystarczyłoby tak jak w innych gminach worki na odpady oznaczyć naklejkami z kodem dla każdego mieszkańca i odbierać tylko od płacących (przykład gmina Kobyłka). Tych którzy nie płacą lub nie złożyli deklaracji pociągnąć do odpowiedzialności?
W gminie Kobyłka stawka za odbiór i zagospodarowanie odpadów wynosi obecnie 32 zł. Oznaczanie worków niewiele zmienia w przypadku jeśli ktoś nie złożył deklaracji lub zaniżył liczbę osób zamieszkujących gospodarstwo. W takich przypadkach nadwyżka śmieci może wciąż wylądować w lesie lub innym nielegalnym wysypisku. Kody kreskowe mają największe znaczenie przy kontroli czy odpady są prawidłowo segregowane.

Co to znaczy, że ktoś nie złożył deklaracji? Macie możliwości żeby to sprawdzić i ściągnąć należności i to za wszystkie zaległe miesiące.
Właściciel nieruchomości jest zobowiązany złożyć deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych. (Art. 6m ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach). Obowiązek ponoszenia opłaty mają osoby zamieszkujące daną nieruchomość. Obecnie nie ma instrumentów prawnych pozwalających sprawdzić, ile osób faktycznie zamieszkuje daną nieruchomość. Weryfikacja osób mieszkających odbywa się zwykle na podstawie danych zawartych w deklaracji. W sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Deklaracja (bądź osoba która powinna ją złożyć, a mimo obowiązku nie złożyła) może być zweryfikowana przez cały czas wymagalności, a więc co do zasady 5 lat. W skrajnym przypadku może być zmuszona uregulować opłatę nawet za kilka lat wstecz.

Jak będą rozliczani ci którzy nie mają wody miejskiej?
Osoby, które nie mają miejskiej wody zapłacą za ilość osób zamieszkujących daną nieruchomość, przyjmując średnie zużycie 2,85 m3 wody na osobę na miesiąc.

W Wołominie, gdzie mieszkam nikt prowadząc działalność chyba nie płaci za wywóz śmieci nagminnie wrzucając je do miejskich koszy ulicznych. Może należy pomyśleć o rozwiązaniu tego problemu, każdy najmniejszy punkt usługowy powinien płacić za śmieci.
Od 1 stycznia 2020 r. każdy punkt usługowy w gminie Wołomin zobowiązany jest do podpisania indywidualnej umowy na odbiór odpadów. Posiadanie takich umów jest kontrolowane.

Jak wyliczyć taką sytuację: w zeszłym roku mieszkało razem 7 osób, dodatkowo podłączeni są sąsiedzi (4osobowa rodzina, mają podlicznik). W tym roku mieszka już tylko 2osoby (u sąsiadów bez zmian).
Zużycie wody będące podstawą ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi średnie miesięczne zużycie przez danego właściciela nieruchomości wody wykorzystanej na cele socjalnobytowe za poprzedni rok kalendarzowy, ustalone w oparciu o wodomierz główny.
Przy wyliczaniu opłaty za 2021 r. podstawą wyliczenia opłaty będzie zużycie wody za rok 2020.
Jeżeli istnieje odrębne opomiarowanie lokali mieszkalnych każdy z nich wyliczy opłatę wg. własnego zainstalowanego podlicznika.
W przypadku jeżeli zużycie wody na cele socjalno – bytowe ustalone w oparciu o wodomierz główny, w kolejnych 3 miesiącach danego roku jest mniejsze lub większe o więcej niż 30 % zużycia wody za poprzedni rok kalendarzowy, ilość zużytej wody będąca podstawą ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi średnia ilość zużytej wody w kolejnych 3 miesiącach danego roku poprzedzających złożenie deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Zapłacimy więcej a do wiat na osiedlach i tak podrzucane będą śmieci.
Zabezpieczenie wiat śmietnikowych na osiedlach jest obowiązkiem właściciela nieruchomości. Zmiana opłat od zużycia wody pozwoli jednak wykryć te gospodarstwa, których deklaracja jest nierzetelna (w zabudowie wielorodzinnej).