15 lipca, dokładnie miesiąc przed jubileuszowymi obchodami gmina Wołomin wraz z ponad 20 samorządami spotkali się w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej, aby podpisać deklarację przystąpienia do Samorządowego Komitetu na rzecz upamiętnienia Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Pomysłodawcą powołania komitetu jest gmina Wołomin na czele z Panią Burmistrz Elżbietą Radwan.
Dziękujemy za poparcie inicjatywy marszałkowi Tomaszowi Grodzkiemu oraz innym przedstawicielom Senatu za umożliwienie zorganizowania spotkania w tak symbolicznym i ważnym miejscu. Postanowiliśmy działać wspólnie, aby godnie pielęgnować pamięć o triumfie polskiego oręża.
Głównym obszarem działań Komitetu będzie wspieranie przygotowania uroczystości jubileuszowych oraz inicjatywy budowy Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Ossowie. Dla mnie, jako gospodarza gminy Wołomin, na terenie której położony jest Ossów, będzie to zwieńczenie wieloletnich starań. W ramach Komitetu przewidzianych jest szereg działań lokalnych i ogólnopolskich. – powiedziała Elżbieta Radwan Burmistrz Wołomina.
W ramach przygotowań do obchodów rocznicowych samorządy współpracują z prof. Grzegorzem Łukomskim, współautorem – wraz z Elżbietą Szumiec-Zielińską książki pt. „Zwycięstwo Polski, ocalenie Europy! Bitwa Warszawska 1920” – pierwszej tak całościowej publikacji dotyczącej konfliktu polsko–bolszewickiego oraz codziennego życia toczącego się w jego cieniu. Premiera książki zaplanowania jest na sierpień br. Do tej publikacji nawiązywać będzie prezentowana zarówno w Polsce jak i poza granicami kraju wystawa, która na kilkudziesięciu planszach opowie przejmującą historię bohaterów Bitwy Warszawskiej i miejsc, które na zawsze powinny zapisać się w naszej pamięci. 4 sierpnia – na 100 dni przed listopadową rocznicą odzyskania niepodległości wystartuje kampania informacyjno–edukacyjna, która będzie realizowana w mediach społecznościowych.
Bitwa Warszawska – zaliczana do osiemnastu najważniejszych bitew w dziejach świata, porównywana z wiktorią wiedeńską z 1683 r. – była najważniejszym etapem trwającej od jesieni 1918 r. r. wojny polsko–bolszewickiej. Trwała od 13 do 25 sierpnia, a jej przełomem był 14 sierpnia. Trwały wówczas zacięte walki na odcinku warszawsko–modlińskim w okolicach Ossowa, Radzymina i Leśniakowizny, które od stolicy dzieli jedynie kilkanaście kilometrów. Zwycięski bój pod Ossowem i śmierć ks. Ignacego Skorupki miały dla oddziałów polskich znaczenie symbolu, a przypadające nazajutrz (15 sierpnia) święto Matki Boskiej ochrzczono mianem „cudu nad Wisłą”. W wyniku przenikliwego polskiego planu operacyjnego Józefa Piłsudskiego – sprawnie zrealizowanego przez gen. Tadeusza Rozwadowskiego – 16 sierpnia rozpoczęła się kontrofensywa znad Wieprza. Odtąd inicjatywa w wojnie przeszła w ręce polskie. Doprowadziło to do zawarcia 18 marca 1921 r. traktatu pokojowego w Rydze.
„Współczesna historia cywilizacji zna mało wydarzeń posiadających znaczenie większe od bitwy pod Warszawą w roku 1920. Nie zna zaś ani jednego, które by było mniej docenione” – napisał brytyjski dyplomata Edgar Vincent D’Abernon. O wojnie polsko–bolszewickiej, w przeciwieństwie do historyków polskich, w bardzo niewielkim zakresie wspominali dotąd badacze spoza kraju, a świadomość jej znaczenia w małym stopniu obecna jest w powszechnej świadomości historycznej Europejczyków.
Inicjatywę wspierają marszałek Senatu Tomasz Grodzki, a także Związek Miast Polskich, Stowarzyszenie „Metropolia Warszawa” oraz Fundacja Niezwykła Historia.