Transformacja energetyczna i efektywne zarządzanie wykorzystaniem energii to jedno z największych wyzwań współczesnego świata. To również wielkie zadanie dla samorządów, w tym gminy Wołomin. Dlatego od 2019 r. zgodnie z kierunkiem działań określonych m.in. przez Unię Europejską nasza gmina przygotowuje się i wdraża konkretne rozwiązania. Jednym z nich jest koncepcja inwestycyjna „Wołomin miasto przyjazne klimatowi”, na którą otrzymaliśmy dofinansowanie (60 tys. euro) z Unii Europejskiej jako jedno z 7 miast w Polsce.
Plan adaptacji do zmian klimatycznych z 2020 r. był początkiem prac związanych z analizą stanu obecnego oraz prognozą wyzwań jakie czekają kolejne pokolenia mieszkańców naszej gminy. Na bazie tego dokumentu rozpoczęto prace związane z modernizacją infrastruktury krytycznej, ale również zwiększeniem świadomości ekologicznej. Zadania i wyzwania, przed którymi stoi Polska jako kraj oraz samorządy, są olbrzymie. Szczególnie te ostatnie są w pełni świadome, że same nie poradzą sobie (finansowo i technologicznie) z wyzwaniami o takiej skali. Dlatego szczególnie ważne jest aby być przygotowanym na skuteczne i aktywne ubieganie się o środki zewnętrzne. Będzie to możliwe dzięki aktualnym i nowoczesnym dokumentom planistycznym oraz potencjałowi rozwojowemu gminy.
Strategiczne cele Wołomina na kolejne lata to:
1. poprawa efektywności energetycznej obiektów użyteczności publicznej m.in.: poprzez termomodernizację;
2. poprawa efektywności energetycznej obiektów indywidualnych – jednorodzinnych (m.in.: wsparcie przy pozyskiwaniu środków, doradztwo, edukacja);
3. wytwarzanie energii z OZE (fotowoltaiczne instalacje obiektowe i gruntowe);
4. modernizacja miejskiej sieci ciepłowniczej; modernizacja źródła wytwarzania ciepła wraz z zastosowaniem niskoemisyjnej wysokosprawnej kogeneracji;
5. wykorzystanie zasobów geotermalnych w produkcji ciepła;
6. monitoring zużycia energii w obiektach użyteczności publicznej.
Te kierunki będą kluczowe dla Wołomina w zakresie polityki energetycznej. Stawiają one na dywersyfikację źródła energii cieplnej (geotermia, kogeneracja), ograniczenie zużycia energii (termomodernizacja, nowoczesne projektowanie) oraz wytwarzanie własnej energii elektrycznej. Warto zaznaczyć, że część z nich już jest w fazie realizacji (geotermalny odwiert badawczy, fotowoltaika czy termomodernizacje budynków użyteczności publicznej).
Tak ważne zadania muszą też mieć swoich kluczowych realizatorów – Wołomin posiada strategiczne spółki miejskie, czyli: Przedsiębiorstwo Komunalne, Miejski Zakład Oczyszczania, Zakład Energetyki Cieplnej oraz Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji. Są one pierwszorzędnym partnerem dla miasta – zarówno w zakresie wewnętrznej modernizacji (ograniczamy koszty działania), jak i zaopatrzenia mieszkańców w najpotrzebniejsze usługi.
Zaplanowanie efektywnej gospodarki energetycznej już teraz jest szczególnie ważne, gdyż z każdym rokiem maleje czas dany nam na dostosowanie się do norm unijnych w zakresie efektywności energetycznej i redukcji emisji CO2. Na poziomie europejskim w latach 2020–2021 przyjęte zostało prawo klimatyczne zakładające osiągnięcie przez UE neutralności klimatycznej do 2050 roku. Europejski Zielony Ład zakłada zwiększenie wyzwań redukcji emisji CO2 z 40 do 55%. Warto wspomnieć o dyrektywie RED II oraz inicjatywie Fit for 55 – obie kładą ogromny nacisk na neutralność klimatyczną, odnawialne źródła energii, energooszczędność.
Przed nami wielkie wyzwanie, wielka szansa.
Tekst Łukasza Marka, zastępcy burmistrz Wołomina ukazał się w gazecie Stowarzyszenia Pozytywny Wołomin nr 4 (2023) – aktywny link do numeru